Notalar ve Ortaya Çıkış Hikayesi

Bugün 21 Haziran;

Bugünün dünya müzik günü olarak kabul edildiğini duyunca, notlarımı karıştırıp notalar hakkında kaydetmiş olduğum ilginç bir hikayeyi paylaşmak istedim…

Notaları  ve Ortaya Çıkış Hikayesi


Ruhumuzu sarıp sarmalayan, kendi içinde yakaladığı ahenk ile bizi kah neşelendiren kah hüzne boğan notalar nasıl ortaya çıkmış; hiç düşündünüz mü?

Notaların Hikayesine Milat İle Başlayalım…

Vaftizci Yahya (John the Baptist), Hz Zekeriyya ile Elisa’nın (Elisabeth) oğludur…

Zekeriyya ve Elisa çocuk hasretiyle yanıp tutuşmalarına rağmen çok uzun yıllar boyunca bir oğul sahibi olamamışlardı.

Bu esnada “oğul” ya da “oğlan” denildiğinde günümüzde akla “erkek evlat” geliyor;

Oysa Eski Türkçe’de oğlan cinsiyet belirten bir tanımlama değil!!!

Etimolojik olarak “doğurma, ortaya getirme” anlamları taşıyan “” kökünden, “doğan yavru” anlamına gelen “oğul” sözü türemiş,

Daha sonra da bu kelimeye çokluk eki “-an” eklenerek “oğlan” sözcüğü ortaya çıkmıştır.

Yani eskiden “oğlan” ya da “oğul” denildiğinde önce erkek evlat değil, cinsiyet farketmeksizin “çocuk” anlaşılırdı.

Neyse konumuza dönelim…

Hz Zekeriyya ve Elisa neredeyse bir asırlık ömürlerini tamamlamak üzereyken, birgün kucaklarına Yahya’yı alırlar…

İşte bu doğum, içinde barındırdığı mucizelik nedeniyle “iki ölüden bir diri doğdu” şeklinde tanımlanır.

Yahya, Yahudi ailelerinde daha önce hiç kullanılan bir isim değildi,

Köken olarak Arapça’da “diri olan” anlamına gelen “Ya Hayy” dan gelmektedir.

Bu esnada, Elisa’nın kız kardeşi ise Meryem Ana…

Yahya’nın doğumundan altı ay sonra Meryem Ana, Hz İsa’yı dünyaya getiriyor…

Yani Vaftizci Yahya ile Hz İsa teyze çocukları…

Hz İsa’nın yoldaşı Yahya, erken Hristiyanlığın kurulmasında çok önemli bir aziz olarak kabul edilir,

Ve bu önemli şahsiyet adına bir çok ilahi yazılmıştır…

Vaftizci Yahya’dan Notalara Giden Yol

Vaftizci Yahya için bestelenen ilahilerden bir tanesi Latince sözlerinin mealiyle:

Gevşek tellerde yankı bulsun o halde mucizelerin,

Hizmetkârlarının kirli dudaklarındaki lekeyi temizle,

Ey Aziz Yahya

şeklinde çevrilen:

Notaların Ortaya Çıkış Hikayesi

İlk Notalar…


Ut queant laxis
Resonâre fibris
Mira gestorum
Famuli tuorum,
Solve polluti
Labii reatum,
Sancte lohannes

….

İsa’nın Doğumundan Yaklaşık Bin Yıl Sonra…

Guido D’arezzo isimli bir rahip, Vaftizci Yahya’ya atfedilen bu ilahinin her mısrasındaki ilk hece ile hayatın ahenkini oluşturan notaları ortaya çıkartmıştır:

  • Ut
  • Re
  • Mi
  • Fa
  • Sol
  • La
  • Si

Bu ilâhî alfabenin ilk notası olan ut, daha sonra ise do ile değiştirildi

Notalar

Ki,

Bu kısaltma da “dominus” yani “mutlak varlık” kelimesinden türemişti.

İşte size ut, re, mi, fa, sol, la, si’ nin ahenkle raksı…


Aşağıdaki yazılar da ilginizi çekebilir:

Okuma önerileri:

Ut queant laxis

3 Comments

  1. Elisa ile Meryem ana teyze çocuklarıymış. Bıradan okudum ve arastırdım.. yeni birşeyler ögrendim sayenizde..

  2. Merhaba Cüneyt, nota tarihçesi bu kadar güzel anlatılabilirdi. Yüreğine sağlık. Kaleminin izi daim olsun.
    Selamlar sevgiler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bağlantıyı kopyala