Dr Cüneyt YARDIMCI
Meme kanseri ne yazık ki en sık görülen kanser tipi olarak karşımıza çıkıyor…
Serinin bu ikinci yazısında bu konuya değineceğim.
Kadınlar İçin Korunma Sanatı başlıklı yazıda kanser tanımını, sık kullanılan terminolojiyi ve ülkemizde rakamlarla kanser vakalarını paylaşmıştım…
Türkiye’de her yıl 71 bine yakın kadına kanser tanısı konuyor.
Kadınlarda ilk on kansere bakıldığında meme kanseri birinci, rahim beşinci, yumurtalık kanseri yedinci, rahim ağzı kanseri onuncu sırada yer alıyor.
Her yıl:
- 20 bin kadına meme kanseri,
- 5 bine yakın kadına rahim kanseri,
- Yaklaşık 3 bin kadına yumurtalık kanseri,
- Bin 500 kadına da rahim ağzı kanseri tanısı konuyor.
Kadınlardaki her dört kanserden bir tanesi meme kanseridir….
Ki yılda ortalama 17 bin kadına tanı konuyor !!!
Hayat boyu her 8 kadından birinin bu kansere yakalanma riski vardır!!!
Lütfen Unutmayın!!!
Herkesin aslında çok iyi bildiği, ama her nedense çoğunlukla ihmal ettiği tarama yöntemleri kelimenin gerçek anlamıyla hayat kurtarır.
- Hastalığı erken evrede saptanmak
- Hastalığın doğal seyrini değiştirmek
- Kansere bağlı ortaya çıkan sorunları, özellikle de ölümleri engellemek/azaltmak
Meme Kanseri Riskleri:
Risk faktörlerine girmeden önce altını çize çize belirtmek gerekiyor ki meme kanserlilerin sadece %25’inde olası bir risk faktörü vardır!!!
Tanımlanmış risk faktörleri ise:
- Kadın cinsiyet
- Yaşlanma
- İlk adet yaşı
İlk adetini erken yaşlarda görenler, yaşam boyu daha uzun süre östrojen hormonuna maruz kalacaklarından dolayı risk artmaktadır.
- Menopoza girme yaşı
İleri yaşta (>55 yaş) menopoza girme riski arttırmaktadır; çünkü bu durumda da östrojen hormonuna maruziyet süresi uzamıştır.
- İlk doğumun yapıldığı yaş
30 yaşından sonra ilk doğumunu yapanlarda, 18 yaş öncesinde ilk doğumunu yapanlara kıyasla risk artmaktadır
- Emzirme süresi
En az bir yıl süreyle emzirmenin koruyucu etkisinin olduğunu gösteren verilerin yanı sıra herhangi bir etkisinin olmadığını iddia eden çalışmalar da mevcuttur.
- Doğum kontrol hapları
Doğum kontrol haplarının uzun süre kullanımı riski arttırmaktadır.
Bunun yanı sıra en az beş yıl süreyle bu ilaçların kullanılmasının kalın bağırsak, rahim ve over kanseri riskini azalttığı gösterilmiştir.
- Ailede meme kanseri öyküsü (%20 – 30)
Annesinde, anne tarafından akrabalarında, teyzesinde ve ve/veya kız kardeşinde kanser olan kadınlardaki risk normal toplumdan daha fazladır.
- Menopoz sonrası hormon tedavisi (HRT)
5 yıl ve daha uzun süre kullanan menopoz sonrası dönem kadınlarda meme ve rahim kanseri riski artar.
- Beslenme
Menopoz sonrası dönemde yağ oranı yüksek gıdalarla beslenme ile arasında ilişki mevcuttur. (sebze ağırlıklı beslenme ise koruyucudur)
Günde 1 bardaktan (1 bira, 1 bardak şarap, 1 duble sert içecek) daha fazla alkol tüketimi kadınlarda östrojen hormonu düzeylerini arttırdığı için kanser gelişim riskini arttırabilir.
- Vücut Kitle İndeksi (VKİ / BMI)
İşte burası biraz çetrefilli…
– 18 yaşından önce artan VKİ, menopoz öncesi ve sonrası meme kanseri riskini azaltır.
– 18 yaşından sonra artan VKİ, menopoz öncesi kanser ile ilişkisiz; menopoz sonrası risk ile ilişkilidir
– Maksimum VKİ’ ne 45 yaşından önce ulaşanlarda, 45 yaşından sonra kilo vermek; menopoz sonrası kanser riskini azaltır
– Maksimum VKİ’ ne 45 yaşından sonra ulaşanlarda, bu kiloların verilmesi kanser riskini azaltmaz.
Peki “Meme Kanseri Genç Kadınlarda Görülmez” Diyebilir Miyiz???
Bunu söylemek pek mümkün değil ne yazık ki…
Çünkü,
Ülkemizde meme kanseri tanısı alan kadınların
- %44.5’ i 50-69 yaş aralığındayken,
- %40.4’ ü 25-49 yaş aralığındadır!!!
Yaşa Göre Kadın Kanserleri Oranları:
25 – 49 yaş arası kadınlarda tespit edilen her üç kanserden bir tanesi meme kanseridir.
Bunu %23′ lük bir oranla tiroid kanseri takip eder.
Diğer kanser tiplerini bu yaş grubunda daha nadir görmekteyiz.
50 – 70 yaş arası kadınlarda hala her dört kanserden birisi olarak karşımııza çıkmaktadır.
70 yaş üzeri kadın kanserlerinde diğer organ ve sistemlerin kanserlerindeki artışa bağlı olarak, toplam kanser vakaları içerisindeki oran azalmayla birlikte hala en sık görülen tiptir.
Sıradaki Yazı: Meme Kanseri ve Erken Tanı
Aşağıdaki yazılar da ilginizi çekebilir:
