Öncelikle beklentiyi doğru belirlemek isterim;
Eğer başlığın oluşturduğu bir algı ile Angelina Jolie’nin memelerinin boyutu veya şekli gibi magazinel bir içerik bulmayı umuyorsanız doğru yerde olmadığınızı en baştan belirteyim…
Angelina Jolie imza attığı bir çok proje ile şöhret basamaklarını birer birer tırmananan bir ünlü olmasının yanı sıra, her iki memesini profilaktik olarak -yani ortada henüz bir problem yokken tedbiren – aldırması onu tıp camiası içerisinde de en popüler şahsiyet haline getirmiştir.
Bilimsel yayınların arama motoru olarak tanımlayabileceğimiz PubMed’de Angelina Jolie ile ilgili tam elli yedi yayın yer alıyor.
Örneğin çok beğeniyor olmama rağmen Julia Roberts, Penélope Cruz veya Scarlett Johansson yazdığımızda PubMed “aradığınız kriterde bir sonuca ulaşılamadı” cevabını verirken,
Bu yazıda neden Angelina Jolie ile ilgili bu denli fazla bilimsel yayın bulunduğunu açıklayacağım…
Ancak yukarıdaki sorunun öncesinde,
- Meme kanserli kadınların dörtte üçünde neden bir risk faktörü tespit edilemediği
- Genç kadınlarda görülebilme ihtimali
- Mamografinin risk/yarar analizi
- Silikon implantlı kadınlarda kanser kontrolleri gibi daha nadir konuşulan konulara cevap bulacaksınız…
Öncelikle Kanser İstatistiklerini Hatırlayalım…
En genel anlamıyla kanser, vücudumuzun çeşitli bölgelerindeki anormal hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıdır.
Bir diğer ifadeyle ise, bir organ veya dokudaki hücrelerin düzensiz olarak bölünüp kontrol dışı çoğalmasıyla beliren kötü huylu tümörlere verilen isimdir…
İstatistiklere göre her yıl yaklaşık 15 milyon yeni kanser vakası gelişiyor ve her yıl kansere bağlı 8 milyondan fazla yaşam kaybı oluyor.
Kanserde seyir benzer şekilde devam ettiği takdirde, 2030 yılına gelindiğinde yıllık 22 milyon yeni vakanın ortaya çıkacağı tahmin edilmektedir.
Lakin yıllar içerisinde hasta profili ayrışmaları netleşmeye başladı:
Önümüzdeki yıllarda gelişecek olan kanser olgularının önemli bir kısmının, az gelişmiş ülkelerde ortaya çıkması beklenmektedir.
Dünya verilerinin ardından ülkemize baktığımızda üzülerek tüm ölümlerin %20’ sinin kanser nedenli gerçekleştiğini görüyoruz…
- Ülkemizde her yıl 160 binden fazla yeni kanser tanısı konuyor
- Her yıl teşhis edilen vakaların yaklaşık 100 bini erkekler, 70 bini kadınlar
- Kabaca orantılarsak her gün yaklaşık 500 kişi kanser tanısı alıyor…
Türkiye’ de yeni kanser oranları erkeklerde dünya insidansının üzerinde, kadınlarda ise bir miktar daha altındadır…
Ülkemizde kadınlarda meme kanseri, erkeklerde ise trakea (nefes borusu), bronş ve akciğer kanserleri sık görülen türlerdir…
Meme Kanseri
Hayat boyu her 8 kadından birinin mem ekanserine yakalanma riski vardır!!!
Tabloyu farklı bir açıdan değerlendirdiğimizde ise, kadınlarda görülen her dört kanserden birinin meme kanseri olduğunu görüyoruz,
Ki bu da yıllık yaklaşık 17 bin yeni kanser teşhisi anlamına geliyor.
Meme Kanseri Genç Kadınlarda Görülür Mü?
Bir çok kanser türünde yaş ile birlikte görülme sıklığı artar;
Bu durum meme kanseri için de geçerlidir.
Ancak…
Ülkemizde meme kanseri tanısı alan kadınların %40’ı 25-49 yaş aralığındadır!!!
Ulusal istatistiklere göre, 25-49 yaş grubu kadınlarda görülen kanserler arasında %34’ lük bir oran ile ilk sırayı alıyor.
Bu orantısal dağılım
- 50-69 yaş aralığında %35’e,
- 70 yaş üzerinde ise %15’e düşmekle birlikte tüm yaş gruplarında görülme sıklığı açısından bu kanser ilk sıradadır.
Yani,
Üst başlıktaki sorunun cevabı:
Ne yazık ki,
Meme kanseri genç kadınlarda da görülmektedir!!!
Meme Kanseri Risk Faktörleri
Unutmayınız,
Meme kanserlilerin sadece dörtte birinde belirlenebilmiş bir risk faktörü vardır!!!
Tanımlanmış olan risk faktörleri:
- Kadın cinsiyet
- Yaşlanma
- İlk adet yaşı
İlk adetini erken yaşlarda görenler, yaşam boyu daha uzun süre östrojen hormonuna maruz kalacaklarından dolayı risk artmaktadır.
- Menopoz yaşı
Yine daha uzun süre östrojen hormonuna maruz kalınacağı için ileri yaşta (>55 yaş) menopoza girme kanser riskini artırmaktadır.
- İlk doğum yaşı
30 yaşından sonra ilk doğumunu yapanlarda, 18 yaş öncesinde ilk doğumunu yapanlara göre risk artmaktadır.
- Emzirme
- Doğum kontrol hapları
Doğum kontrol haplarının uzun süre kullanımı meme kanserinin ortaya çıkma riskini arttırmaktadır.
Bunun yanı sıra en az beş yıl süreyle bu ilaçların kullanılmasının kalın bağırsak, rahim ve over kanseri riskini azalttığı gösterilmiştir.
- Ailede meme kanseri öyküsü (%20 – 30)
Annesinde, anne tarafından akrabalarında, teyzesinde ve ve/veya kız kardeşinde meme kanseri olan kadınlarda da bu kanserin gelişme riski normal toplumdan daha fazladır.
- Menopoz sonrası hormon tedavisi (HRT)
5 yıl ve daha uzun süre kullanan menopoz sonrası dönem kadınlarda meme kanseri ve rahim kanseri riski artar.
- Beslenme
Menopoz sonrası dönemde yağ oranı yüksek gıdalarla beslenme ile kanser gelişimi arasında ilişki mevcuttur (sebze ağırlıklı beslenme ise koruyucudur).
Günde 1 bardaktan (1 bira, 1 bardak şarap, 1 duble sert içecek) daha fazla alkol tüketimi kadınlarda östrojen hormonu düzeylerini arttırdığı için kanser gelişim riskini arttırabilir.
Vücut Kitle İndeksi (VKİ) ile kadının yaşı arasında da ilginç bir ilişki saptanmış;
Burada karşımıza iki yaş sınırı çıkıyor: 18 ve 45 yaş…
- 18 yaşından önce artan VKİ, menapoz öncesi ve sonrası kanser riskini azaltır
- 18 yaşından sonra artan VKİ, menapoz öncesi kanser ile ilişkisiz; menapoz sonrası meme kanseri ile ilişkili
- Maksimum VKİ’ ne 45 yaşından önce ulaşanlarda, 45 yaşından sonra kilo vermek; menapoz sonrası kanser riskini azaltır
- Maksimum VKİ’ ne 45 yaşından sonra ulaşanlarda, bu kiloların verilmesi kanser riskini azaltmaz
Sıradaki Yazı:
Angelina Jolie ve Memelerinin Yarattığı Farkındalık (Erken Tanı)
Aşağıdaki yazılar da ilginizi çekebilir: