Dr Cüneyt YARDIMCI
Günümüzden yaklaşık 1800 yıl önce Kapadokya ‘da yaşamış olan Aretaeus birçok hastalığı tanımlayan ama pek az bilinen bir tıp insanıdır
Osmanlı kaynaklarında Kayserili Arete , Batı kaynaklarında ise Kapadokyalı Aretaeus olarak geçen hekim, diyabet’in bugün de geçerli olan ismini koyan ve tanımını yapan kişidir.
Diabetes , akıp gitme, öteye geçme anlamında bir kelimedir…
Kapadokyalı Aretaeus bu hastalığı “…etlerin ve uzuvların sulanarak idrar haline geçmesidir” şeklinde tanımlamıştır. Ona göre bu hastalığa tutulan kişiler “su içmeye asla doyamaz ve idrar yapaktan kendini kurtaramaz. Çünkü sıvılar vücudundan süzülerek dışarı akar. Böbrekler, mesane, idrar yolları sanki genişçe açılmış birer kanaldırlar” şeklinde tanımlamıştır.
1800 yıl önce bu durumu tespit ederek yazıya dökmek inanılmaz bir öngörüdür…
Aretaeus diyabete ek olarak astım, epilepsi, pnömoni, tetanoz, rahim kanseri ve farklı psikiyatrik bozuklukların klasik anlatımlarını verdiği bir dizi hastalığın klinik tanımlarını sunmuştur.
Sinir hastalıklarını ve ruhsal bozuklukları ayırt ederek histeri, baş ağrısı, mani ve melankoli tanımlamıştır.
Çölyak Hastalığı ‘nın bilinen ilk tanımını da yaparak buna karın hastalığı anlamına gelen koiliakos adını vermiştir.