Dr Cüneyt YARDIMCI
Bölüm 2: Erken Tanının Önemi
Meme kanseri tedavisinde başarı oranınını, hastanın geleceğini ve sağkalım sürelerini belirleyen en önemli faktörler meme kanserinin evresi (yayılım durumu) ve tümörün biyolojik özellikleridir
Bu nedenle erken tanı konulması tedavi seçeneklerinin sayısını çoğaltır, tedavinin başarı şansını yükseltir ve genel sağkalım oranını arttırır
Meme kanseri, henüz belirtiler ortaya çıkmadan tarama testleri ile tespit edilirse başarı ile tedavi edilebilir ve hastalar yaşamlarına normal şekilde devam edebilirler.
Erken tanı için üç temel yöntem:
- Evde kendi kendine yapılan meme muayenesi
- Doktor tarafından yılda bir yapılan meme muayeneleri
- Mamografidir
Erken Tanı İçin Kendi Kendine Meme Muayenesi
Kendi kendine meme muayenesi kadının bedeninin kontrolü konusunda bir disiplin kazanmasıdır.
Her kadın 20 yaşından itibaren kendi kendine meme muayenesi yapmalıdır ve menopoz sonrası dönemde de devam ettirilmelidir.
Meme dinamik bir organ olduğundan ve ay boyunca hormonal değişiklikler nedeniyle farklılıklar gösterebileceğinden, kendi kendine meme muayenesi için adet bittikten yaklaşık 5-7 gün sonrası tercih edilmelidir.
Hep aynı dönemde memesini kontrol eden kadın, kendi memesinin normalini öğrenmiş olur.
Erken Tanı İçin Mamografi
Teknik olarak mamografi, memenin iki tabaka arasına sıkıştırılarak x-ışını verilerek bir röntgen filminin çekilmesidir.
X-ışınları gözle görülmeyen ve iyonizan radyasyon içeren ışın demetleridir.
Bu ışınlar vücuttan geçme özelliğine sahiptir.
Ancak vücuttan geçerken vücudun farklı bölgelerinde farklı derecelerde değişime uğrarlar.
Vücuttan geçen X-ışınları film veya detektör adı verilen özel algılayıcılar ile tespit edilerek grafi haline getirilebilir.
Bu şekilde tıpta birçok hastalığın teşhisinde kullanılırlar…
Bir meme kanseri ele gelen boyuta 8-10 yılda gelmekteyken, mamografi ile kitle ele gelmeden 3-4 yıl önce yakalanabilmektedir.
Bu açıdan düzenli mamografik takipler çok önemli olup kadınlara en az %20 yaşam kazancı sağlamaktadır.
Tümörün boyutu arttıkça meme kanserinde yaşam oranları azalmaktadır.
Koltuk altı lenf bezi tutulumu yoksa yarım santimin altındaki bir kitlede 5 yıllık yaşam şansı %99.2 iken 5 santimetrelik bir kitlede bu oran %80-85’lere inmektedir.
Aynı yarım santimlik kitleye 4 ya da daha fazla koltuk altı lenf bezi tutulumunun eşlik etmesi durumunda oranın %60’lara indiğini görüyoruz.
Mamografinin klasik röntgenden en önemli farkı daha düşük dozda daha yüksek kalitede görüntü verebilmesidir.
Tekniğin gelişimine paralel olarak meme incelemesinde maruz kalınan doz giderek daha da azalmaktadır.
Dünya literatüründe mamografi nedeni ile kanser olmuş kadın yoktur!!!
Hatta ABD’de yapılan bir incelemede 1000 mamografi teknisyeni, 10 yıl süre ile gözlenmiş ve bu grupta meme kanserinde artış görülmemiştir.
Yani yılda bir kere erken tanı amaçlı çektirenlerde değil; hergün işi gereği onlarca mamografi çeken teknisyenlerde dahi risk artışı tespit edilmemiştir.
Bir Kadının Tarama Mamografisi Nedeniyle Meme Kanseri Olup Ölme İhtimali:
- 1/2 sigara içimi ile akciğer kanserinin tetiklenip ölme ihtimaline,
- 30 dakika uçak yolculuğunda uçak kazası geçirip ölme ihtimaline,
- Ya da 30 dakika araba yolculuğunda trafik kazası geçirip ölme ihtimaline EŞİTTİR!!!
Özetle:
Yaklaşık bir MİLYON mamografinin bir kanseri tetikleme ihtimaline karşılık,
Yaklaşık her YÜZ mamografiden birinde kanser yakalanmaktadır;
Bu hesapla,
Mamografinin yararı olası zararının 10.000 katıdır!!!
Meme İmplantı ve Mamografi
Önemli çoğunluğu kozmetik ihtiyaç kaynaklı olmakla birlikte, birçok farklı nedenle kadınlara silikon meme implantı uygulanmaktadır.
Silikon implantı bulunanlarda mamografiye mani herhangi bir durum mevcut değildir.
Ek olarak,
Mamografi çekilirken yapılan hafif sıkıştırmanın implanta bir sakıncası da olmadığı bildirilmektedir.
Ancak silikon implantı bulunanlarda mamografi ile birlikte mutlaka ultrasonografik değerlendirme de yapılmalıdır;
Bu şekilde ultrasonografi ile memedeki kör noktalar azalmış olacağı gibi, silikon implant bütünlüğü de daha iyi kontrol edilir.
Sıradaki Yazı:
Angelina Jolie Neden Her İki Memesini Cerrahi Olarak Aldırdı
Önceki Yazı:
Angelina Jolie ve Memelerinin Yarattığı Farkındalık (Belirtiler ve Risk Faktörleri)
Konu ile ilgili daha detaylı bilgiye ulaşmak için aşağıdaki kaynaklardan yararlanabilirsiniz:
Breast Cancer and Preventive Mastectomy
Aşağıdaki yazılar da ilginizi çekebilir:
